Het is onverstandig om de komende jaren bezuinigingen of belastingverhogingen door te voeren om de overheidsfinanciën op orde te krijgen. Maar partijen moeten ook nog even afzien van structurele extra uitgaven of lastenverlichting als daar geen bezuiniging tegenover staat, adviseert een studiegroep die zich richt op de overheidsfinanciën.

Dat advies werd maandag voor de zestiende keer uitgebracht. De studiegroep adviseert partijen in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen. Veel partijen zijn nu druk bezig met het afronden van hun programma's voor maart volgend jaar. Overigens zijn veruit de meeste partijen her erover eens dat flinke bezuinigen niet het antwoord zijn op deze crisis. Alleen de SGP blijft hameren op het belang van een gezond huishoudboekje.

Het volgende kabinet zou er goed aan doen voorlopig even te wachten met bezuinigen, adviseert de groep. Een kabinet dat van plan is te bezuinigen om de staatsschuld naar beneden te halen, kan de crisis verergeren. Dat betekent overigens niet dat partijen de staatskas zomaar kunnen vergeten. Het volgende kabinet moet het beleid alvast zo inrichten dat de overheidsfinanciën op de lange termijn weer gezonder worden.

Wel is er een "reëel risico dat de inkomsten en uitgaven blijvend uit balans zijn", stelt de studiegroep vast. "De houdbaarheid is nu al verslechterd en de zorgkosten groeien snel." Op het moment dat "de economie in rustiger vaarwater is gekomen", moet worden gekeken naar de gevolgen van de crisis voor de staatskas en op welke manier de staatsschuld weer naar een "aanvaardbaar en wenselijk niveau" kan worden teruggebracht.

Het is ook belangrijk dat partijen kijken naar een manier om de zorguitgaven enigszins te temperen, vindt de studiegroep. Die kostenpost groeit snel door de vergrijzing, kwaliteitsstijging en een hogere zorgvraag. Partijen moeten naar manieren kijken om deze structurele stijging af te remmen, omdat het geld anders niet naar posten als onderwijs en defensie kan, en het moeilijk wordt de staatsschuld op termijn te verlagen.