Column Theo Krins |

Gesloopte kerk verscheurt de raad in Gouda

De vorige maand (op 18 mei) was er een belangrijk moment voor het dossier Turfmarktkerk: de rechtbank deed uitspraak inzake de spoedeisende bestuursdwang in verband met de sloop door de gemeente van deze kerk. 

De gemeente Gouda is daarbij door de rechtbank in het ongelijk gesteld. De rechtbank gaat op basis van het deskundigenrapport van STab, gemaakt in opdracht van de rechtbank, er vanuit dat er geen acuut instortingsgevaar was van de Turfmarktkerk op 24 oktober 2018, zodat er geen aanleiding was voor de gemeente om toen spoedeisende bestuursdwang toe te passen. De gemeente had dus niet de sloop van de eigenaar mogen overnemen.

Voorzieningenrechter
In haar uitspraak geeft de rechtbank echter ook aan dat ze begrip heeft voor het feit dat de gemeente Gouda op basis van rapporten die door deskundigen zijn opgemaakt, meende dat – gelet op de veiligheid voor de omwonenden - ingrijpen nodig was, aangezien de rapportages de indruk wekten dat sprake was van een gevaarlijke situatie die maakte dat er onmiddellijk ingegrepen moest worden. 

Het was niet 100% zeker dat de kerk direct zou gaan instorten, maar aan de andere kant ook niet zeker dat de situatie veilig (genoeg) was. De onderzoekers Peters & Van Leeuwen concludeerden in hun rapport dat sprake was van een gevaar van instorting! Daarnaast werd ook extra wind verwacht wat de situatie nog gevaarlijker maakte.  

Het besluit (inzake bestuursdwang door de gemeente) werd overigens op een later moment gesteund door de voorzieningenrechter, die in december 2018 heeft aangegeven dat het college mocht doorgaan met de sloop, nadat eerder de eigenaar bezwaar had gemaakt tegen het overnemen van de sloop door de gemeente.

Acuut instortingsgevaar
De rechter heeft op basis van de rapporten en het aanvullende STab rapport nu dus uiteindelijk anders geoordeeld en is van oordeel dat er achteraf bezien geen sprake was van acuut instortingsgevaar.

De ChristenUnie vindt het opmerkelijk dat alle rapporten en inspecties van deskundigen, de urgentie die in 2018 in die adviezen werd aangegeven en de uitspraak van de voorzieningenrechter, blijkbaar van minder inhoudelijk waarde voor de rechtbank blijken te zijn dan een rapport dat achteraf is opgesteld.

Verhoudingen op scherp
Het is voor de ChristenUnie nog te vroeg om op basis van de uitspraak van de rechtbank conclusies te trekken. Wat onze fractie wel signaleert is dat het hele gebeuren rond de Turfmarktkerk de verhoudingen op scherp heeft gezet tussen de gemeente, de eigenaar/projectontwikkelaar Khalid Boutachekourt en tussen de oppositiepartijen en de coalitiepartijen en dat betreurt ze. 

Communicatief gezien had het optreden van het college op sommige momenten waarschijnlijk beter gekund, tegelijkertijd werkte de eigenaar ook niet altijd mee in dit proces rond het bouwplan en de sloop. 

Voorbereidingsbesluit
Zo hield hij lange tijd vast aan zijn eigen bouwplan, dat echter niet haalbaar was vanwege een negatief advies van de Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit en omdat een dergelijk groot appartementencomplex niet past op die locatie. Het past namelijk niet bij het historische karakter en bij de door de raad gestelde kaders van de Stedenbouwkundige Visie en haar Randen. Daarnaast had ook via impact op de privacy van omwonenden.

Om tot een gewenste ontwikkeling te kunnen komen nam het college een zogeheten voorbereidingsbesluit. Daarmee werd het mogelijk om het planologisch regime op die locatie aan te passen en ongewenste ontwikkelingen te voorkomen. Gedurende de periode van 1 jaar was er nu de mogelijkheid dat de gemeente en de eigenaar samen tot een passend bouwplan zouden kunnen komen.

Door de bestuursdwang die later aan de orde was en de escalatie daar omheen is het echter nog niet tot die gewenste gezamenlijke inzet gekomen.

Mediator
We hebben bij de raadsbehandeling in mei ervoor gepleit dat partijen onder leiding van een mediator met elkaar in gesprek gaan over de wijze waarop zij eventueel buiten rechte tot een oplossing kunnen komen ten aanzien van het hiervoor genoemde geschil. Daarnaast geven we ook steun aan het in hoger beroep gaan tegen de uitspraak van de rechter bij de Raad van State. 

Door met elkaar onder leiding van mediator in gesprek te gaan kan er weer ruimte ontstaan voor het verbeteren van de onderlinge verhoudingen en het herstel van vertrouwen. 

Pro forma hoger beroep
De tijd tot aan een besluit voor het al dan niet in hoger beroep gaan is kort. Uiterlijk 29 juni kan in hoger beroep worden gegaan. Om de juridische mogelijkheden te behouden, maar ook een schikkingsvoorstel tussen de partijen een kans te geven, heeft het college ervoor gekozen om pro forma hoger beroep aan te tekenen tegen het vonnis van de rechtbank. Op basis daarvan heeft het college een paar weken extra de tijd om tot een overeenkomst te komen, terwijl ze daarbij ook een drukmiddel heeft en niet haar rechten verspeelt. 

Met een Pro Forma beroepschrift laat de gemeente namelijk de Raad van State weten het niet eens te zijn met de beslissing, maar ook dat er nog geen volledig beroepschrift kan worden ingediend. Dat moet via een formeel procesbesluit van het college dat wordt meegezonden met het hoger beroep. Daar heeft het college door de pro forma procedure nu standaard 4 weken uitstel voor. Verder uitstel is op verzoek (en gemotiveerd) mogelijk. Bij een lopend schikkingstraject zal uitstel door de Raad van State vermoedelijk worden verleend.

De duur van een hoger beroep is gemiddeld 1,5 jaar (vanaf start termijn hoger beroep, tot uitspraak).

Motie van afkeuring
De oppositie partijen zijn het vertrouwen in de wethouders Tetteroo en Van Vugt met betrekking tot dit dossier helemaal kwijt en een groot deel van de oppositie wil dat ze opstappen. Ze dienden daarom - na twee lange raadsavonden over dit dossier - een Motie van Afkeuring in. Opmerkelijk was dat Gouda Positief verdeeld stemde. Eén fractielid steunde de motie van afkeuring, maar twee fractieleden stemde tegen deze motie.

De coalitiepartijen hebben begrip voor het optreden van de genoemde wethouders en snappen dat de veiligheid voor de bewoners leidend was voor de bestuursdwang rond de sloop. Op die manier kon de gemeente de regie nemen over de sloop en ervoor zorgen dat de kerk zo snel mogelijk - rekening houdende met de veiligheid voor de omgeving - zou worden gesloopt. 

Schikking
Het college za dus nu pro-forma in hoger beroep gaan tegen de uitspraak van de rechtbank en tegelijkertijd zich inzetten voor een schikking met de eigenaar. Ofschoon de verhoudingen behoorlijk op scherp staan, is het te hopen dat de betrokkenen onder leiding van een mediator toch tot een overeenkomst kunnen komen, zodat dit boek eindelijk gesloten kan worden...!

Zie ook www.theokrins.blogspot.nl 

Theo Krins is fractievoorzitter van de ChristenUnie in Gouda en werkzaam als manager vermogensadvies bij verzekeringsmaatschappij Scildon, het voormalige Legal & General.