De Verenigde Staten hebben Nederland en andere Europese landen sinds vorig jaar "tientallen keren en op vele niveaus" hulp aangeboden om Syriëgangers en hun familieleden terug te halen. Dat bericht NRC Handelsblad op basis van mails van de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra.

Volgens de krant groeit de Amerikaanse ergernis over het standpunt van het Nederlandse kabinet. Dat wil alleen jihadisten of hun familieleden terugnemen die zichzelf melden bij een Nederlandse diplomatieke post zoals een ambassade of consulaat. Ophalen in Syrië is te gevaarlijk, meent het kabinet.

Ministers Stef Blok (Buitenlandse Zaken) en Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) meldden vrijdag aan de Tweede Kamer dat het eind juni een aanbod van de VS heeft afgeslagen om te helpen bij de terugkeer van tien Nederlandse, vrouwelijke Syriëgangers en hun kinderen. De rechtbank in Rotterdam oordeelde eerder dit jaar dat de Nederlandse regering zich moet inspannen om de vrouwen hierheen te krijgen en te berechten.

Er is niet op het Amerikaanse aanbod ingegaan want "de risico’s met betrekking tot de veiligheid van betrokkenen worden niet geheel weggenomen". Ook kunnen er problemen met landen in de regio ontstaan als er zaken worden gedaan met de Koerdische partijen die de Nederlanders vasthouden, aldus de ministers. Tenslotte kan de terugkeer "directe gevolgen" hebben voor de "nationale veiligheid van Nederland en die van andere Schengenlanden".

In juni keerden met hulp van het Franse leger twee jonge Nederlandse weeskinderen van een overleden Syriëganger uit een vluchtelingenkamp in Noord-Syrië terug. Dat was een eenmalige gebeurtenis, benadrukte het kabinet toen. En eind juli is nog een 11-jarig meisje met hulp van het Rode Kruis vanuit Syrië naar Nederland teruggebracht.

In kampen in Syrië worden zo'n 55 volwassenen en 90 kinderen vastgehouden. Een meerderheid van de Tweede Kamer is tegen hun terugkeer.