Column Christiaan van der Kaaij |


Bestaat er nog zoiets als grijs?


Bent u voor of bent u tegen vluchtelingen? Bent u voor of bent u tegen euthanasie? Bent u voor of bent u tegen de invloed van de Europese Unie in Nederland?



Dit is zomaar een greep uit de een aantal van de meest indringende en vaakst gevoerde discussies en debatten in Nederland. In verschillende praatprogramma’s op zowel radio als televisie, op het spreekgestoelte en aan de interruptiemicrofoon in de Tweede Kamer, in de schoolbanken en op de werkvloer. Overal vind je wel een tegenstander en een voorstander die elkaar met allerhande argumenten vertellen waarom de andere persoon écht fout zit.

Ik ben in deze debatten en discussies op zoek naar iets, maar ik kan het nooit vinden. Ik ben niet op zoek naar vlijmscherpe oneliners of naar een ontwapenende grap. Ik ben op zoek naar iets veel belangrijkers, namelijk de nuance. Waar is de ruimte voor de mensen die niet uitgesproken voor of uitgesproken tegen zijn maar die altijd op zoek blijven naar de gulden middenweg?

Er is op zich wel een duidelijke reden voor: de media. Genuanceerde meningen en een middenweg zijn nou eenmaal veel minder aantrekkelijk om naar te luisteren, waardoor alleen de meest extreem ge-opinieerden aan mogen schuiven. We zijn dus in een tijd beland waar in ‘scoren’ en kijkcijfers vele malen belangrijker zijn geworden dan het geven van een veel breder beeld voor de kijkers.

En dat is gevaarlijk: mensen zien dit misschien zo vaak dat ze daadwerkelijk denken dat je alleen ‘voor’ of alleen ‘tegen’ kan zijn. Er bestaat in de media nagenoeg alleen wit en zwart en dat is een gevaarlijke trend die niet alleen een vertekend beeld geeft, maar die ook leidt tot polarisatie en een tot op het bot verdeelde samenleving.

Kom je ooit nog op een verjaardag bijvoorbeeld een enorme tegenstander van de Europese Unie tegen, dan stel ik voor dat je hem of haar eens vraagt of hij of zij ook wat voordelen van de EU op kan noemen. Dan bestaat er weer zoiets als een grijs gebied.