De tunnel van het NS-station in Gouda is onlangs versierd met foto's uit de jaren '30 en '80. Er is nu een ornament van het oude station achter het glas te bezichtigen. 

Al sinds 1870 is Gouda een spoorknooppunt van waaruit men rechtstreeks naar de vier grote steden van ons land kan reizen. Er is in de loop van de tijd al heel veel veranderd in en om het Goudse station. Denk hierbij aan de aanleg van twee extra perrons, een bredere perrontunnel, een extra toegang aan de noordzijde en een nieuw stationsgebouw. Desondanks bleven de intercity’s het station heel lang links liggen, de strategische ligging en het flink groeiend aantal reizigers ten spijt. Gouda stond in die tijd bekend als flessenhals in het spoornet, vooral de driesporige draaibrug over de Gouwe was al jaren een groot knelpunt.

Tijdens de openingsplechtigheid van het huidige stationsgebouw werd aangekondigd dat die oude draaibrug spoedig zou worden vervangen door een viersporige oeververbinding, die bovendien een stuk hoger kwam te liggen. Ook werd de gelijkvloerse spooraansluiting bij Moordrecht vervangen door een fly-over. Korte tijd later werd het gehele spoor door Gouda omhoog gebracht, waarbij het aantal sporen werd verdubbeld en Gouda in het oosten van de stad een tweede station kreeg (de halte Gouda Goverwelle). Aan het einde van de twintigste eeuw krijg de secundaire spoorlijn naar Alphen aan den Rijn een eigen spoorbrug over de Gouwe. Toch duurde het nog tot het einde van 2006 voordat station Gouda een volwaardige intercitystatus kreeg. Wellicht had de aanleg van het derde perron en het volledig “losknippen” van het spoor naar Alphen aan den Rijn (waardoor kopspoor 9 kon vervallen) hier direct of indirect mee te maken gehad.

Wat zeker invloed had was het viersporig maken van het spoor tussen Woerden en Utrecht, waardoor er veel meer intercity’s konden gaan rijden. Bovendien ging voor het jaar 2007 de dienstregeling volledig op de schop. In diezelfde tijd leefde trouwens ook het idee om het -toen amper 22 jaar oude- stationsgebouw te vervangen door nieuwbouw. Zover kwam het uiteindelijk niet. Wel begon vanaf 2011 een reeks verbouwingen die, behoudens enkele tussenpozen, zo’n elf jaar in beslag zou nemen. Als eerste werden de trappen naar de perrons verbreedt en kreeg het station roltrappen en (eindelijk) liften. Om die laatste in te kunnen bouwen moesten de perronoverkappingen worden “aangepast”. Oftewel: er moest een stuk worden gesloopt en worden vervangen door een nieuwe, hogere luifel. Korte tijd later kreeg de noordzijde een nieuwe toegang, daarbij werd tevens het derde perron op de perrontunnel aangesloten.

Voor die tijd was het dit korte jukkenperron uitsluitend rechtstreeks vanaf de Burgemeester Jamessingel te bereiken. Handig voor wie ten noorden van het spoor woont, maar nogal omslachtig voor overstappende reizigers. Na deze verbouwing bleef het ogenschijnlijk enkele jaren rustig, maar achter de schermen werden alweer volop plannen gemaakt. Met name het plein voor het gebouw was een groot punt van aandacht en zorg. Al jaren was het een rommelige fietsendumpplek, iets wat velen een doorn in het oog was. Er was dus grote behoefte aan meer stallingsruimte, besloten werd dan ook om aan het stationsgebouw twee bijgebouwen toe te voegen die als fietsenstalling werden ingericht.

Inmiddels was ook bepaald dat het stationsgebouw bleef bestaan, maar dat deze wel een volledige make-over zou krijgen. Zo moest de buitenste bekleding van de zes gewelven worden vervangen en hetzelfde gold voor de vloer van de stationshal. Die vloer, welke met rode en wit-beige tegels in een mozaïekvorm was gelegd, verdween om plaats te maken voor een monotone tegelvloer. De zwaar verwaarloosde witte buitenbekleding werd vervangen door nieuwe beplating, welke nu van zink is. Voor veel mensen is die nieuwe look ongetwijfeld even wennen, maar het misstaat absoluut niet. De betonnen delen werden eveneens van een kleurtje voorzien, deze zijn nu lichtgeel. Ook dit heeft het gebouw absoluut goed gedaan. De nieuwe fietsenstallingen werden van beton, met gemetselde wanden.

Het metselwerk contrasteert mooi met het vernieuwde uiterlijk van het stationsgebouw. Als kers(sen) op de taart zijn op de voorgevel van de oostelijke fietsenstalling de vier nog resterende beelden van J. Uiterwaal herplaatst. Het zijn de vier Griekse godinnen, die vroeger op het middendeel van het vorige station hadden gestaan. Na exact veertig jaar had het station weer haar negen beeldhouwwerken terug, al keerde het uurwerk -dat door twee leeuwen werd vastgehouden- helaas nooit meer terug...