Is iets kunst of kitsch? Dat is de grote vraag waar het allemaal om draait in het populaire televisieprogramma Tussen Kunst en Kitsch. In het voorjaar van 2020 brengt een man een wel heel bijzonder stilleven mee. Tussen Kunst en Kitschexpert Willem de Winter bestudeert het schilderij aandachtig. Hij bekijkt de signatuur, de toestand van het schilderij en de kleuren, waarna hij met groot enthousiasme bevestigt dat het om een echte Mondriaan gaat! Weliswaar in een andere stijl geschilderd dan we van de kunstenaar kennen, maar het gaat dan ook om een schilderij dat Mondriaan aan het begin van zijn carrière schildert. Dit bijzondere schilderij is vanaf 3 november te zien in de tentoonstelling Stilleven in Museum Gouda.

De ontdekking
Het werk laat geen vlakjes en lijnen in de kleuren rood, geel, blauw en zwart tegen een witte achtergrond zien, waar Mondriaan internationale faam mee verwerft. Zoals iedere kunstenaar in die tijd begint hij zijn carrière met een realistische schilderstijl. Op het werk is zijn talent goed te zien: de koperen schaal en de uitgebloeide zonnebloem zijn fraai geschilderd. In de linkerbovenhoek zijn enkele blaadjes van een Judaspenning zichtbaar. De compositie, de voorwerpen en het kleurgebruik komen overeen met andere schilderijen van Mondriaan. Zo schildert hij de zonnebloem en de sinaasappels vaker. Rechtsonder staat Mondriaans signatuur. Alles wijst er dus op dat het een echte Mondriaan is. Een bijzondere foto uit 1901 geeft echter de doorslag. We zien Piet Mondriaan in zijn atelier in de Amsterdamse Albert Cuypstraat, met op de ezel een door hem geschilderd portret van een vrouw. Maar op de foto is ook iets anders te zien: aan de linker bovenzijde zie je een fles met zonnebloem, een schaal en een Judaspenning. Het is bijna een op een het stilleven dat nu naar Museum Gouda komt!

Stilleven +
De ontdekte Mondriaan is vanaf 3 november te bewonderen in Stilleven. Deze tentoonstelling toont een prachtig, vernieuwend beeld van het Nederlandse en Belgische stilleven van omstreeks 1870 tot nu en onderzoekt de betekenis voor kunstenaars. Ook zijn er nieuwe werken te zien van de Nederlandse kunstenaars Klaas Gubbels (Stilleven naar Bonnard, 2019) en Jeroen van Rijn (Nature Morte, 2019). De tentoonstelling is verlengd tot eind februari 2021.

Bekijk hier de uitzending van Tussen Kunst en Kitsch. Bron: AVROTROS.