In de Middeleeuwen waren het de hofnarren en de kinderen die de waarheid mochten zeggen en spot mochten drijven, net zoals onder meer cabaretiers en komieken dat vandaag de dag doen. ‘Dat is enorm belangrijk,’ vertelt burgemeester Pieter Verhoeve van Gouda in een gesprek over Zotte Zaterdag. ‘Met humor en zelfspot kunnen we stoom afblazen. Dat werkt zeker in tijden van spanning in de maatschappij heel bevrijdend. Zotte Zaterdag geeft ons de kans om los te laten, te lachen en onszelf niet altijd te serieus te nemen. Dat maakt het festival zo uniek en vrolijk.’

Verhoeve is enthousiast hoe het festival onze culturele en historische wortels viert met creativiteit en een ondeugend randje, met een speelse knipoog naar humanist Erasmus.

‘Zotte Zaterdag past perfect bij Gouda, omdat we hier het verhaal van Erasmus op een bijzondere manier kunnen vertellen. Deze stad, ooit een kloosterstad met maar liefst elf kloosters, ademt geschiedenis. Je ziet de sporen daarvan nog steeds terug in de oude torens, kerken en het prachtige Stadhuis waar elke week de markt plaatsvindt.’

De Markt is al meer dan 750 jaar het kloppend hart van Gouda

‘Hier komen mensen van alle leeftijden en achtergronden samen. Of je nu jong of oud bent, rijk of arm, op de markt hoor je de échte verhalen. Het is een plek waar we de veelkleurigheid van onze stad ervaren, en dat is van onschatbare waarde.’

Tijdens Zotte Zaterdag bruist de stad nog meer, wanneer het historische decor tot leven komt met optochten, voorstellingen en kleurrijke kostuums.

‘Op zulke momenten voel je het tintelen in de stad. Gouda is een plek vol historie én plezier, waar je altijd iets nieuws kunt ontdekken.’

Erasmus, die zijn priesteropleiding in Gouda volgde, wordt door Verhoeve met trots genoemd: ‘Hoewel meerdere steden hem graag claimen, mag Gouda trots zijn op haar historische band met deze intellectuele grootheid. Zijn 'Lof der Zotheid' (1511) was een van de eerste bestsellers ter wereld. Het is een speelse maar scherpe kritiek op menselijke dwaasheid.’

Zotte Zaterdag brengt de geest van vrijheid en spot tot leven en houdt de erfenis van Erasmus springlevend

‘Gouda is nog steeds een stad waar ruimte is voor nieuwe ideeën. In de Sint-Jan, op Glas 1, staat de krachtige tekst: “Het denken is vrij, het geloof is vrij.” Dit was een opmerkelijke boodschap in een tijd van godsdienstoorlogen en brandstapels. Erasmus benadrukte dat iedereen vrij is om te denken en geloven wat hij wil. Deze principes zijn het hart van onze rechtsstaat.’

Het festival biedt meer dan alleen vermaak

‘Zotte Zaterdag is een beleving voor al je zintuigen, met Middeleeuwse optochten, spektakel, eten en drinken. Hier mag je zijn wie je bent. Humor en zelfspot zijn essentieel. Ze helpen ons om elkaar te respecteren en te relativeren. Dat is wat Erasmus ons leert.’

‘Erasmus pleitte voor de kracht van denken van onderop, dus vanuit de mens en niet vanuit de macht. Dit raakt de kern van de Nederlandse cultuur en maakt zijn principes actueler dan ooit. Hoe houden we de samenleving bij elkaar? Wat bindt ons? Onze taal, rechtsorde, grondwet en tradities. Erasmus gaf ons een belangrijk advies: Respecteer elkaar van mens tot mens, je bent verschillend maar wel gelijkwaardig aan elkaar.’

‘Zotte Zaterdag sluit hier perfect op aan: Zotheid weert de ouderdom en verlengt de jeugd, het laat je zien dat je waardevol bent, maar ook dat je om jezelf moet kunnen blijven lachen. Erasmus was trouwens zelf ook geen heilige - hij kon flink klagen en mopperen, hij was als wij, menselijk.’

‘Dus vier de vreugde, de vrede en de humor. Laten we lachen om onze eigenaardigheden en elkaar met respect behandelen. Dat is de geest van Erasmus, die voortleeft in Gouda. Veel plezier tijdens de nieuwste editie van Zotte Zaterdag, op 26 oktober!’