Sinds januari 2023 organiseert het Antoniuscollege Gouda duurzame acties om de Groene Vlag te behalen. De Groene Vlag is het duurzame keurmerk van Eco-Schools. Dit is een wereldwijd programma voor scholen die samen met leerlingen werk maken van duurzaam denken en doen. Welke stappen worden gezet en hoe ver is de Goudse middelbare school nog verwijderd van het hijsen van de vlag? We praten erover met Yvette van Gastel, docent Economie bij het Antoniuscollege en initiatiefnemer van de deelname aan het programma.

“Ik wil bijdragen.”, begint Yvette haar verhaal. “Zelf ben ik veel met duurzaamheid bezig en het verbaasde me dat we daar op school nog weinig aandacht aan besteedden. We hebben 1.200 leerlingen die we willen bijbrengen hoe belangrijk het is om maatschappelijk verantwoord te leven. Dat maakt het voor een school juist zo’n belangrijk onderwerp. Ik ben gaan googelen om te kijken of er keurmerken zijn voor duurzame scholen en toen kwam ik bij Eco-Schools uit.”

Wat is Eco-Schools?
Eco-Schools is een wereldwijd programma en is officieel erkend door de Verenigde Naties. Het programma bevordert een complete aanpak van duurzaamheid op school waarbij het een vaste plek heeft in het onderwijs, het gebouw en de gemeenschap in en rond de school. De school houdt alle acties en ontwikkelingen bij en krijgt dan na ongeveer 2 jaar de Groene Vlag.

Duurzame stappen
Het Antoniuscollege ontving het idee van Yvette om mee te doen met Eco-schools positief en er werd gelijk een team bij elkaar gezocht. Het team bestaat op dit moment uit 8 docenten en 12 leerlingen. Begin januari 2023 was de officiële start en ondertekende de school de intentieverklaring. Tijdens het proces moet de school aantoonbaar duurzame stappen zetten. Eco-Schools doet namelijk onderzoek om te kijken hoe de school werkt aan de 5 onderdelen van de denkwijze van Eco-Schools. Deze onderdelen zijn:

Leerlingen staan centraal (leerlingen centraal)
De school zet steeds duurzame stappen – groot of klein (proces)
Duurzaamheid heeft een vaste plek in het onderwijs (onderwijs)
Duurzaamheid is zichtbaar in het gebouw en de omgeving (gebouw)
Iedereen in en rond de school doet mee (gemeenschap)
Werken aan thema's

Yvette legt uit: “Eco-Schools heeft 10 thema’s bepaald en je kunt zelf kiezen aan welke thema’s je werkt. De thema’s gaan bijvoorbeeld over het klimaat, de natuur, afval, voedsel en spullen. Je hoeft niet helemaal CO2-neutraal te zijn om de groene vlag te hijsen, als je maar steeds stappen zet om te verduurzamen. Eind dit jaar krijgen we ons eerste onderzoek. Daarmee kunnen we het Bronzen diploma verdienen. Hierna volgt Zilver en na het laatste onderzoek de Groene Vlag.”
Prullenbakken pimpen
De activiteiten startten met een Eco-scan, ofwel de nulmeting. Waar staat de school nu en wat wil de school aanpakken? Yvette vertelt: “We hebben meerdere subgroepen gemaakt, zodat we verschillende duurzame acties kunnen organiseren.

Eén groepje leerlingen en een docent vond bijvoorbeeld dat het afval niet goed werd gescheiden. Er zijn genoeg papierbakken, maar deze worden weinig gebruikt. Het idee ontstond om de prullenbakken te pimpen met vrolijke kleuren, zodat het leuker wordt om afval te scheiden. En we hebben een uitvergrote versie van een plastic fles in de aula neergezet, bedoeld om plastic flesjes in weg te gooien. Deze zit helemaal vol, een teken dat het werkt.”

Yvette vervolgt: “Een andere actie is dat de abonnementen op vakbladen zijn stopgezet. Deze ontvingen we iedere maand, maar werden amper gelezen en belandden dan al snel bij het oud papier. Ook hebben we ervoor gezorgd dat de maaltijden tijdens oudergesprekken vegetarisch zijn. Op de planning staat de aanleg van een mooie tuin achter onze school, die aantrekkelijk is voor bijen en insecten. Hierover zijn we nu in overleg met de gemeente. En in juni dit jaar organiseren we op school een kledingruilbeurs voor alle leerlingen.”

Onderdeel van het DNA
Het Antoniuscollege is goed op weg naar een duurzame school en voldoet al aan drie van de vijf onderdelen. Volgend jaar gaat het Eco-team vooral aan de slag met het laatste onderdeel: duurzaamheid als vaste plek in het onderwijs.

Yvette legt uit: “Dat betekent voor ons dat elk vak met duurzaamheid bezig is. Van duurzaam ondernemen bij economie en waterbesparing bij aardrijkskunde tot het lezen van teksten over duurzame onderwerpen bij de vakken Nederlands, Frans en Duits. Ook het gebruik van ecologische verf bij kunst is een mooi voorbeeld. Daarnaast zal de organisatie bij elke beslissing zich moeten afvragen of het een groene keuze is. Denk aan buitenlandreizen. Kies je dan voor het vliegtuig, de bus of de trein?

Rond de kerst van 2024 hoop ik dat we de Groene Vlag binnen hebben. Ik zou het vooral heel mooi vinden als steeds meer leerlingen willen aanhaken. We organiseren al veel acties, maar duurzaamheid moet echt onderdeel van ons DNA worden. En de leerlingen laten beseffen dat dit belangrijk is. Dat kost tijd.”