De provincie Zuid-Holland grijpt het formatieproces aan om het Rijk nadrukkelijk om hulp te vragen bij de woningbouw. Zonder oplossingen van de landelijke overheid voor onder meer netcongestie, de stikstofproblematiek en trage procedures, raakt volgens Zuid-Holland het doel om in 2030 een kwart miljoen woningen te hebben gebouwd buiten bereik. "Zonder hulp lukt dat niet", aldus gedeputeerde Anne Koning (GroenLinks-PvdA).

De provincie heeft onderzocht wat de grootste knelpunten zijn. Bijna de helft van de 248.000 huizen die er binnen een paar jaar moeten staan, heeft hiermee te maken. Zo staan negen vergunningaanvragen voor de bouw van in totaal bijna 8000 woningen 'on hold' sinds de stikstofuitspraken van de rechter. Het volle stroomnet (netcongestie) zorgt ook voor uitstel, zoals bij de aanleg van een woonwijk met 5500 huizen in Alphen aan den Rijn. Te weinig personeel bij overheden en in de bouw, een gebrek aan geld bij woningcorporaties en langlopende beroepsprocedures bij de Raad van State vertragen bouwplannen eveneens.

"Het is niet zo dat nergens wordt gebouwd", zegt Koning. "Maar het kost op veel plekken wel extra tijd om de schop in de grond te zetten. We hebben bouwplannen genoeg, meer dan nodig zelfs. De realisatie daarvan moet echter sneller en daarvoor hebben we echt de hulp van het Rijk nodig. Niet alleen financieel", aldus de gedeputeerde, die blij is met de ruim 600 miljoen euro die Zuid-Holland vorige week kreeg om wegen aan te leggen rond nieuwe wijken.

Zuid-Holland heeft met het Rijk afgesproken tussen 2022 en 2030 bijna een kwart miljoen woningen te bouwen. De teller staat nu op ruim 55.000. "En als je kijkt welke plannen we vergund hebben, zitten we al tegen de helft van ons afgesproken aantal aan", zegt Koning. "Maar het zijn wel vooral de 'makkelijke' projecten die gerealiseerd zijn. Het is alarmfase 1 voor woningzoekenden. Het is niet uit te leggen dat in bijvoorbeeld de regio Rotterdam mensen meer dan 52 maanden op een wachtlijst voor een woning moeten staan. We moeten dus bouwen, en snel ook."

De gedeputeerde hoopt dat een nieuw kabinet met oplossingen komt. Haar verzoek om hulp is niet alleen gericht aan het ministerie van Volkshuisvesting, maar ook aan andere ministeries die de knelpunten kunnen oplossen.