Bijna vijf jaar na het ontstaan van de PAS-crisis die Nederland 'op slot' gooide, dreigt een nieuwe groep boerenbedrijven illegaal te worden. Ruim 500 boeren breidden de afgelopen jaren hun bedrijf uit zonder natuurvergunning, met goedkeuring van provincies. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer (KRO-NCRV). Die goedkeuring staat op losse schroeven nu uit een nieuwe studie onomstotelijk blijkt dat stalsystemen veel minder stikstof reduceren dan beloofd.

Veehouders hadden geen vergunning nodig omdat de stikstofuitstoot bij deze bedrijven door de installatie van moderne staltechnieken niet toe zou nemen. Deze bedrijven kregen van de provincie toch een goedkeuring in de vorm van een zogenoemde 'positieve weigering' van hun vergunningsaanvraag. Nu recent onderzoek van de Wageningen Universiteit aantoont dat deze stalsystemen veel minder goed werken dan aangenomen, verkeren boeren in grote onzekerheid over de gevolgen.

Volgens universitair hoofddocent omgevingsrecht Ralph Frins moeten deze boeren nu alsnog een vergunning aanvragen. Alleen als uit een zwaardere natuurtoets blijkt dat er geen extra natuurschade ontstaat, kan alsnog een natuurvergunning worden verleend. 'Als dat niet kan worden aangetoond, dan moet een boer kijken of hij het op een andere manier kan oplossen. Dan moet je misschien wel minder dieren gaan houden om wel te voldoen aan de eis dat zeker is dat je de natuur niet aantast.'