Er gebeurt iets geks in Nederlandse woonkamers. Waar vroeger Netflix of TikTok de avond vulden, liggen nu schaakborden en kaarten op tafel. Niet omdat iedereen ineens in een middeleeuwse bui is, maar omdat steeds meer mensen zich afvragen: “Word je hier eigenlijk slimmer van?”

Nou, er zit iets in. Strategiespellen zoals schaken, bridge of poker vergen concentratie, geheugen, logisch nadenken – allemaal dingen die je brein best lekker vindt.

Onderzoekers van onder andere de Universiteit van Edinburgh lieten al zien dat schaakspelers over het algemeen beter scoren op cognitieve tests dan niet-spelers. Je hoeft dus geen Einstein te zijn om te bedenken dat dit soort spellen je geest scherp houden.

Wat ook opvalt: het zijn niet alleen gepensioneerden of studentikoze types die zich op deze spellen storten. Steeds meer dertigers en veertigers schuiven aan tafel – letterlijk en figuurlijk.

Pokeravonden met vrienden zijn terug van weggeweest, maar dan in een nieuw jasje: online. Poker is namelijk aan een digitale wederopstanding bezig, vooral bij eerlijke online poker sites waar spelers kunnen genieten van gulle promoties en talrijke variaties van het spel. Maar natuurlijk gaat het hier niet alleen om het geld. Spelers zeggen dat het hen helpt focussen, sneller beslissingen te nemen en zelfs stress beter te beheersen. Dat klinkt bijna als mindfulness met kaarten.

Wat schaken betreft: de hype begon een paar jaar geleden, mede dankzij populaire series en streamers die het spel nieuw leven inblazen.

En waar het vroeger nog een beetje elitair aanvoelde, zie je nu gewoon mensen in het park of café achter een bord zitten, zonder enige pretentie. Gewoon, voor de lol. Maar ondertussen train je dus ongemerkt je brein.

Het grappige is: niemand noemt het ‘trainen’. Het is eerder een soort vermaak dat toevallig goed voor je is, een beetje zoals wandelen met een podcast op. Je hebt niet eens door dat je iets nuttigs doet.

Tot je ineens merkt dat je sneller verbanden legt op werk, of dat je dat lastige project ineens wél kan overzien. Tja, zeg dan nog maar eens dat zo'n spelletje verspilde tijd is.

Kaartspellen zoals bridge of hartenjagen – wat dus ook strategie vereist – worden steeds vaker gespeeld in sociale clubs of gewoon thuis. Vooral bridge krijgt een opleving, al blijft het wat meer niche.

Maar het is duidelijk: mensen willen hun hersenen uitdagen, zonder dat het voelt als huiswerk.

Online platforms spelen hier slim op in. Pokerrooms en schaakwebsites hebben hun interfaces gestroomlijnd, maken het makkelijk om met vrienden te spelen en geven je zelfs analyses van je zetten.

Niet om je af te schrikken, maar om je te laten groeien. Een soort persoonlijke coach, maar dan zonder dat iemand over je schouder hijgt.

Dus ja, strategie is hot. En slim bezig zijn zonder dat het saai wordt, lijkt dé trend van dit moment.

Je hoeft geen nerd of grootmeester te zijn om mee te doen – alleen een beetje nieuwsgierig, en misschien zin in iets anders dan doomscrollen.