D66-leider Sigrid Kaag wil dat een nieuwe verkenner wordt aangesteld met "gezag en voldoende afstand tot de politiek". Alleen zo kan het publiek weer vertrouwen krijgen in "deugdelijke processen" om na verkiezingen tot een nieuwe regeringscoalitie te komen. Daarmee wil Kaag dus af van de huidige verkenners, partijgenoot Wouter Koolmees en VVD'er Tamara van Ark.

De verkiezingen zijn twee weken geleden gehouden midden in "de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog", zegt Kaag. "De kiezers gaven ons hun stem, in het vertrouwen dat daar met de grootst mogelijke zorgvuldigheid mee wordt omgegaan." Zij wijst op de grote problemen die moeten worden opgelost. Dat vroeg om "een correct proces", vindt zij. "En dat is mislukt."

Dat VVD-leider Mark Rutte met de toenmalige verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren sprak over de positie van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, was "ongepast" en had volgens Kaag "uiterst pijnlijke gevolgen". Dat rekent zij ook die verkenners aan. "Er zijn fouten gemaakt die niet gemaakt hadden mogen worden."

Ook de huidige verkenners maakt Kaag verwijten. "De waarheid hebben we nu. Althans, dat denken we. Maar ik vraag de verkenners: waarom heeft het zo lang moeten duren?" De Kamer is volgens haar de afgelopen dagen "onvolledig, onzorgvuldig en veel te traag" geïnformeerd. Dat heeft "het wantrouwen alleen maar vergroot".

Kaags pleidooi kreeg ruimschoots bijval van andere partijen, onder meer van CDA-leider Wopke Hoekstra. Die vindt het huidige proces "überhaupt kwetsbaar", zei hij. Ook Lilianne Ploumen (PvdA) wil een nieuwe verkenner "die niet in het centrum van de macht verblijft. Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Het moet nu echt anders". GroenLinks-voorman Jesse Klaver wil het huidige verkennersduo eveneens vervangen.

Kaag maakte met haar inbreng haar debuut als Tweede Kamerlid. Ze is nu demissionair minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.