Column Theo Krins |

Pieter Bas wijst nieuwe burgemeester Gouda de weg
 

Op 13 november is Pieter Verhoeve (38) geïnstalleerd als de nieuwe burgemeester van Gouda. Onder zeer grote belangstelling tijdens werd hij beëdigd door commissaris van de Koning Jaap Smit. Pieter Verhoeve volgt Mirjam Salet op die sinds januari 2019 waarnemend burgemeester was in Gouda.

Pieter Verhoeve was hiervoor zeven jaar burgemeester van Oudewater. Tot 26 september 2013 was hij drager van de rode lantaarn, de aanduiding voor de jongste burgemeester van Nederland. Pieter begon zijn politieke carrière in 2006 als burgerraadslid voor ChristenUnie/SGP in Dordrecht.
Zijn beëdiging werd bijgewoond zijn vrouw en drie van zijn vier dochters en door een groot aantal vrienden en familieleden. Ook de Goudse oud-burgemeesters Salet, Schoenmaker, Cornelis en Boone zagen hoe de burgemeester de eed aflegde.

Actief en ambitieus
Commissaris van de Koning Jaap Smit roemde in zijn speech de actieve en ambitieuze burgemeester, die een aantal nevenfuncties aanhoudt. Zo blijft hij voorzitter van de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen en voetballer van het Nederlands elftal.... voor burgemeesters.

Collega-burgemeester Liesbeth Spies van Alphen aan den Rijn heette de burgemeester welkom als vertegenwoordiger uit het politiedistrict en voorzitter van het Genootschap van Burgemeesters. Ze leerde Pieter Verhoeve in 2012 kennen als kandidaat-burgemeester van Oudewater: 'Het was een beetje als Pippi Langkous: "Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan." Mevrouw Spies was in 2012 minister en heeft Pieter Verhoeve toen benoemd tot burgemeester.

De voorzitter van de vertrouwenscommissie Jan de Koning overhandigde de burgemeester namens de gemeenteraad een prachtig exemplaar van een 18e-eeuwse kopergravure van glas nummer 1 van de St.-Janskerk. Het raam heeft als titel: “De triomf van de vrijheid van geweten”

De kinderburgemeester Talitha Schaddelee en loco-burgemeester Thierry van Vugt hadden ook warme woorden voor Pieter Verhoeve, waarbij Talitha opviel doordat ze bijna de hele toespraak uit haar hoofd deed!

Als plaatsvervangend raadsvoorzitter mocht ik de nieuwe burgemeester de voorzittershamer overhandigen, aangezien hij vanaf nu ook de voorzitter van de gemeenteraad in Gouda is. Ik gaf aan dat het niet altijd gemakkelijk zal zijn om deze raad in het gareel te houden, maar dat we er alle vertrouwen in hebben dat het hem gaat lukken.

Pieter Bas
Na de toespraken mocht Pieter de aanwezigen zelf toespreken en dat deed hij op een voor hem zo kenmerkende wijze: boeiend, met humor en met allerlei historische verwijzingen. Hij refereerde daarbij nadrukkelijk aan Pieter Bas, de hoofdpersoon in het gelijknamige boek van Godfried Bomans, die soms gelijkenissen vertoonde met onze burgemeester.

Een aantal citaten uit zijn toespraak:

"Eindelijk begin ik aan mijn ‘blijde intocht’ als nieuwe burgemeester van Gouda.
De installatie van een burgemeester is vaak een markant moment in de biografie van een stad.

Godfried Bomans beschreef schitterend hoe ‘Pieter Bas’ burgemeester van Gouda werd.
‘De blijde inkomst van burgemeester Bas in Gouda’
De hoofdpersoon wordt burgemeester van Gouda. Door een misverstand ‘wat nooit geheel opgehelderd is’, zit hij in het weiland in de buurt van Nieuwerkerk. Op een paaltje, te wachten op een koets.
Ik geef u een vrij citaat.

‘Ik keek de weg af. Een bijzonder lange weg, eindeloos en stil... Toen ik scherp keek,
zag ik de toren van de Sint Jan aan de einder; met een vlág.
Tezelfdertijd klopte een warme trots door mij heen. Die vlag is voor mij, zij wapperde uitsluitend voor mijn genoegen... Indien ik ooit hoogmoedig was, ik was het toen.
Ik bleef zo geheel verzonken in deze vleiende beschouwingen, dat ik schrok toen aan de overzijde een man mij aansprak’

‘Hou je nou maar niet groot jongen, het is nog een beroerd stuk lopen naar Gouda. 
Hoe heet jij?
‘Bas’
‘Bas, dat is een mop. Zo heet de nieuwe burgemeester van Gouda ook! ‘Is het waar?’
‘Zeker. Het schijnt een ploert van de eerste rang te zijn. Een laagstaande, vuile vent. En zuipen! Daar kan geen kadewerker tegenop. Het moet een joch wezen, ergens in de dertig. Ik begin nu al te lachen. Weet je dat hij ooit bij de gemeente Dordrecht heeft gewerkt? Heb je hem weleens gezien?
‘Ne-nee.’
‘Nou ik ook niet, maar Arie wel. Hij zegt, ‘als ik die slungel tegenkom, geef ik hem een trap onder zijn achterwerk.’
‘Dat vooruitzicht was niet erg bemoedigend...’

Geachte raad, fijn dat ik in uw midden mag zijn. Bemoedigend bovendien! Wie overigens meer wil weten over de fictieve Pieter Bas: lees dit boek. Of: bekijk de gevelsteen aan de Hoge Gouwe, in 1964 onthuld door Bomans zelf.

(...)
Een speciaal woord voor Mirjam Salet. De eerste vrouwelijke burgemeester van Gouda. De stad heeft er bijna 750 jaar over gedaan om ook een dame tot eerste burger te verheffen. En wat voor een burgermoeder kreeg u, Gouda! Je hebt het met verve gedaan.
Bij jou moest ik denken aan de eerste vrouwelijke wethouder van Gouda, Van Dantzig. Die zat in het college van James.
Zij zei:‘Als er meer vrouwen in de colleges zouden zitten, zou er minder gesproken en meer gedacht worden.’ Ik ben het er zeer mee eens. Jij liet vrouwelijk leiderschap zien. Met scherpte, wijsheid en loyaliteit heb je bijna een jaar lang Gouda gediend. Hulde

(...)
Zelf geloof ik ook in God. Hij is mijn Schild ende Betrouwen die mij in Jezus verzoent, verdraagt en vertroost.
Dit geloof betekent voor mij niet het uitsluiten van de ander, maar het insluiten van de ander. 
Het koesteren van de veelkleurigheid die deze goede stad heeft.

Wie je ook bent: ongeacht je geloof,
geboorteplaats of geaardheid:
Ik ben jullie burgemeester. Herder voor de hele kudde. Van niemand, voor iedereen

(...)
Humor gaat ons helpen. Erasmus, de wereldberoemde zoon van Gouda, citeerde Horatius toen hij zei dat je de waarheid het best ‘lachend kunt vertellen.’
Daarom een ironisch slot stukje Pieter Bas. De beste burgemeester die Gouda nooit heeft gehad.

‘Wat ga ik doen als nieuwe burgemeester van Gouda? Ik zou beginnen de geschokte financiën in orde te brengen, handel in te voeren, de landbouw moderniseren’
(let wel; de eerste druk was in 1937)
‘Kortom, de diep gezonken gemeente – hoort u het wethouder Niezen –
de diep gezonken gemeente - opvoeren tot één der welvarendste steden van dit land.’

Eindelijk. We mogen aan de slag.
Tot welzijn van heel Gouda en allen die hier zijn."

Aan het einde van de bijeenkomst ontving de burgemeester nog een fraaie Goudse pijp en droeg de stadsdichter Pieter Stroop van Reenen een prachtig gedicht voor:

Na afloop was er nog een drukbezochte receptie waarbij velen de burgemeester en zin gezin hebben gefeliciteerd er en alle ruimte was voor ontmoeting. 
We zien terug op een geweldige avond! Gouda is Goud!

Theo Krins
Theo Krins is fractievoorzitter van de ChristenUnie in Gouda en werkzaam als manager vermogensadvies bij verzekeringsmaatschappij Scildon, het voormalige Legal & General.

Zie ook www.theokrins.blogspot.nl