Column Chris Woerts |

Nieuwe opzet betaald voetbal

Het is een typische polderoplossing: als je er zelf niet uitkomt, schakel je een bureau in dat met een oplossing moet komen.

Al jaren worstelt de Nederlandse Eredivisie met een groot probleem. De daling op de UEFA-ranglijst is spectaculair, de inkomsten van de clubs staan onder druk, de voetbal-Pyramide kraakt in haar voegen en de stadions lopen niet meer automatisch vol.

Toch slagen de professionals van de clubs uit de Eredivisie er maar niet in om tot veranderingen te komen en na het zoveelste debacle is nu de hulp ingeroepen van een Engels bureau, 21 First Club. Dit consultancybureau moet voor 1 oktober met een advies komen voor een nieuw competitieformat.

21 First Club houdt zich met name bezig op het gebied van advisering van Squad due Diligence, Player recruitment en managerial hires. Gek genoeg heeft het bureau geen enkele ervaring met het bedenken en opzetten van nieuwe competitieformats.

Reden voor Adriaan Visser, de charismatische voorzitter van PEC Zwolle, om uit de stuurgroep te stappen. Hij had de voorkeur gegeven aan een partij met veel meer ervaring, namelijk de combi UNO en Hypercube.

Maar Hypercube was sowieso niet door de clubs uitgenodigd om mee te doen, omdat men de club van Pieter Nieuwenhuis als te dominant ervaart.

Maar zo ingewikkeld is het allemaal niet. Er moet een aantal problemen worden opgelost.

Gelijkwaardige omstandigheden: natuurgras in plaats van kunstgras

Gelijkmatige verdeling tv-inkomsten

Meer weerstand, lees:meer topduels

Talenten moet zich beter en sneller ontwikkelen

Terug naar plek 8 op de UEFA-ranglijst

Nederland telt internationaal niet meer mee. Feyenoord, AZ en Vitesse zijn reeds uitgeschakeld en alleen PSV en Ajax zullen dit seizoen Europees spelen.

De wil tot verandering is er wel bij de clubs, maar het probleem is dat iedere stem telt. Gelukkig is de stemverhouding iets verbetert ten opzichte van het verleden, maar nog steeds dienen 13 van de 18 clubs in te stemmen. Zes stemmen tegen en het is gedaan met ambities, want alle elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verboden.

Heikel punt: van 18 naar 16 clubs

Heikel punt is de idee om de huidige competitieopzet te veranderen en het aantal clubs van 18 terug te brengen naar 16 clubs. Daar hebben de topclubs en de traditionele clubs uit de middengroep niet zo’n probleem, maar de weerstand van de clubs daaronder is groot. Zeer groot. En die situatie is er niet beter op geworden nu grootmachten als FC Twente, Roda JC en Sparta zijn gedegradeerd en FC Emmen, De Graafschap en Fortuna Sittard hun positie hebben ingenomen.

De stemverhouding is een doorn in het oog van veel clubs. Nauwelijks gepromoveerd of Emmen mag direct al meedenken en stemmen over de toekomst van het betaald voetbal.
Maar is die club daar wel op ingericht?
Is er voldoende kennis in huis?
Waarom krijgen gepromoveerde clubs direct stemrecht en niet pas na een periode van bijvoorbeeld drie jaar Eredivisie-ervaring?

De kleine luiden gijzelen de vooruitgang in de Eredivisie. Niet voor niets pleitte ik in het FOX-televisieprogramma De tafel van Kees voor een andere insteek. Sport gedijt bij duidelijkheid en niet bij gepolder. Een democratische dictatuur schept helderheid en duidelijkheid.

De oplossing is makkelijk:

De directie van de Eredivisie ontwikkelt zelf een plan

3 afgevaardigden van de clubs vormen de mandaatcommissie: 1 vertegenwoordigt de traditionele Top-3, 1 is representant van de middengroep en 1 is de stem van de ‘kleinere clubs’

De directie van de Eredivisie Het doet een rondje clubs en peilt alle meningen

Op basis van die meningen wordt het plan definitief vormgegeven

Als de mandaatcommissie ermee instemt is het wet en wordt het plan ingevoerd.

Zo simpel is en moet het zijn.
Maar makkelijker gezegd dan gedaan.
Er moeten nu door 21 First Clubnaast bestaande modellen, ook 2 nieuwe competitiemodellen worden ingebracht. En dat op basis van geen ervaring en geen data, want de Nederlandse voetbalmarkt is een onbekende markt voor de Engelse partij.
Dat wordt nog interessant.

België nu nu wel 8estaat op de UEFA-ranglijst

Veel wordt gezegd en geschreven over België en ook hier heeft iedereen zijn mening klaar: geen succes, clubs vinden het niks, etc. etc. etc.
Feit is dat België nu 8estaat op de UEFA-ranglijst en ten tijde van het invoeren van het nieuwe competitiemodel 14e.
Ook hoor je dan: waar spelen de topspelers dan? Die spelen toch in het buitenland? Klopt, maar door de invoering van het nieuwe systeem spelen de clubs niet alleen méér wedstrijden, er worden ook meer topduels gespeeld, met dus meer weerstand. En van weerstand leer je. Dat niemand op kunstgras speelt is een bijkomend positief effect. Maar in België, zo hoor je dan ook nog, zijn clubs al in maart klaar. Dat klopt. Dat is een weeffout in het systeem. Daar moet Nederland dus van leren.

Hoe zou het beste model voor Nederland er dan uitzien. En wat zijn de consequenties voor bijv. de Keuken kampioen Divisie?

Dit is het plaatje dat zou kunnen werken:

Eredivisie terug naar 16 clubs

Na 30 wedstrijden spelen de eerste 6 voor het kampioenschap + Europese plaatsen

De punten halveren

De nummers 7-16 spelen voor degradatie en een plek in de play-off voor een Europees ticket

15-16 degraderen

13-14 play-off met clubs uit Keuken Kampioen Divisie voor promotie/degradatie Nummer 7-8 play-off over 1 wedstrijd voor finale plaats tegen nummer 4 Eredivisie voor laatste Europese ticket.

Dus:

Meer wedstrijden

Meer weerstand

Meer spanning

Spelen tot eind mei in plaats van begin mei

Meer waar voor geld supporters want de seizoenkaartenprijs blijft gelijk, dus meer wedstrijden voor dezelfde prijs.

De competitie eerder laten beginnen? Dat kan.
Door de vakantiespreiding in Nederland zijn nooit meer dan zo’n 3 miljoen mensen gemiddeld op vakantie. De impact is dus beperkt voor de clubs. Dit helpt de trainers om het elftal beter voor te bereiden op de Europese wedstrijden, iets dat België ook al doet. Noodzakelijk is het niet per se, want vanuit commercieel oogpunt kun je beter in september beginnen, na de transferperiode, wel zo eerlijk.
Kwalificatie voor Europees voetbal zonder veel competitie in de benen is immers zeer beperkt tot een aantal clubs en Ajax en PSV laten zien dat het wel degelijk kan.

Dan de 1edivisie:

Terug naar 16 clubs

Nummer 1 en 2 promoveren rechtstreeks

Winnaar periodes spelen voor plek Eredivisie met nummer 13/14 Eredivisie

Nummer 15/16 degraderen naar de Tweede Divisie

Jong elftallen verdwijnen uit de voetbal-Pyramide.

Clubs uit de 2edivisie promoveren naar de 1edivisie op voorwaarde dat de licentie-eisen worden aangepast, bijvoorbeeld door een versoepeling van de cao-voorwaarden.

Maar wat doe je dan met de Jong-elftallen? Dat is toch de kweekvijver van het betaalde voetbal en zij hebben ook behoefte aan een hoger niveau en meer weerstand?

Er komen twee divisies Jong-elftallen:

1 internationale competitie

1 nationale competitie

De internationale competitie wordt gevormd door clubs uit Engeland (London), België, NL en Ruhrgebied (zo hou je de reisafstanden overzichtelijk). Clubs die niet meedoen aan de internationale competitie spelen een eigen competitie met kans op promotie naar de internationale Jong Competitie.

Dan nog het geld.

De club willen een meer eerlijke en gelijkmatige verdeling van de TV-gelden.
Op zich is dat bijzonder, want de TV-gelden worden gegenereerd op basis van populariteit. Natuurlijk heb je 16 clubs nodig om een competitie te vormen, maar als je puur kijkt naar de nationale verhoudingen genereren de topclubs + FC Twente de meeste kijkers en abonnees op bijv. FOX Sports.

Daarnaast hebben de Topclubs al een geste gedaan: zij willen van de gegarandeerde inkomsten uit de Europese competitie minimaal 10 tot 20 % afstaan aan de overige clubs. Ook andere clubs die zich plaatsen voor Europees voetbal moeten hierin mee.
Dit betekent al snel een extra impuls van tussen 10 en 15 miljoen euro, afhankelijk van het aantal teams dat zich plaatst. Kan zeer lucratief zijn. Ajax en PSV (Feyenoord twijfelt nog) zijn daarnaast bereid te kijken naar de verdeling van de binnenlandse TV-gelden. Ofwel: een akkoord ligt binnen handbereik.

Het is allemaal niet zo ingewikkeld, maar er is lef en daadkracht voor nodig en het meest belangrijke: over de eigen schaduw heenstappen en niet bang zijn voor reacties van de eigen achterban, maar louter kijken naar het collectieve belang om de positie van het Nederlandse voetbal in het snel veranderende voetballandschap veilig en zeker te stellen.

Daar passen geen ego gedreven principes bij. En daar heb je geen hulp van derden bij nodig. Gewoon zelf doen!

Over Chris Woerts
Chris Woerts is voormalig commercieel directeur van Feyenoord en het Engelse Sunderland. Hij heeft zich ontwikkeld als een deskundige op het gebied van sportmarketing. Bij Feyenoord ontwikkelde hij een nieuwe sponsorstrategie. Mede door zijn inbreng ontstonden projecten als Feyenoord TV, Ono Adventure (voor de Japanse markt) en Ghaly Adventure (voor de Egyptische markt). Als commercieel en marketing directeur van de Eredivisie NV was hij verantwoordelijk voor de succesvolle TV Tender en het ontstaan van de eredivisietune op televisie, radio en print. Chris Woerts heeft gedurende zijn carrière de nodige individuele prijzen gewonnen. In 2002 werd hij MegaMarketeer en in 2005 meest succesvol en invloedrijk persoon in de sponsormarkt. Tegenwoordig is hij eigenaar CWO Consultancy & Marketing en columnist van Digitaal Dagblad, waarvan Gouds Dagblad onderdeel uitmaakt.