Column Arjan van Essen |

Kerstkast

Ooit had ik een groepje leerlingen dat bij een gedicht een verwerkingsopdracht moest maken. Dit gedicht ging over een homo die voor het eerst met zijn gevoelens naar buiten kwam.

Tijdens de gedachtewisseling over deze opdracht viel mijn oog op een van mijn kasten. Het was een ijzeren kast die al een tijdje meeging. Daar op dat moment nam ik een besluit. Ik bood ze de kast aan. En wat verf en kwasten.

Een paar dagen later was de homo-kast geboren. Roze natuurlijk. En met een 'boem' erop; uit de kast komen heeft best een hoog knal-effect. In ieder geval in de wereld van mijn leerlingen.



Deze kast is jarenlang onderwerp van en aanleiding tot gesprekken geweest. Nee, vergist u zich niet, ik was leraar (en mentor). Niet degene die het als zijn taak zag om elke vermeende homo uit de kast te trekken. De kast bood gewoon ruimte om zaken bespreekbaar te maken.

Zelfs een keer iemand van jeugdzorg die wat foto's kwam maken en het verhaal wilde horen. Ze nam het mee als voorbeeld hoe je op een beetje creatieve manier kunt zorgen dat je in gesprek raakt. Of op zijn minst de ruimte voelen om ergens wat over te zeggen.

Nu krijg ik afgelopen week een foto opgestuurd. Van het afvoeren van 'mijn' kast. Zelf ben ik het lokaal al een tijdje uit. Nu blijkbaar tijd om de laatste resten te verwijderen. Ik heb er om gehuild. De kast op een kar, naast wat kliko's. Niet moeilijk te raden dat dit rechtstreeks richting vernietiging gaat. Dat deed me zeer.



Tot ik met een vriendengroepje een paar uur door Utrecht slenter. Dat doen we vaker. Afspreken bedoel ik. Maar deze keer is anders. We benoemen dat ook. Afgelopen jaar is er best veel gepasseerd. Natuurlijk hebben we het daarover. En komen erachter dat rauwheid verrijkt. Elkaar gewoon zeggen hoe de vlag erbij hangt. Wat goed gaat en wat anders gaat dan verwacht.

Na de lunch maken we een tafelrondje met wat zinnen die we elkaar meegeven. Het grappige is dat we allemaal ongeveer op hetzelfde uitkomen. Ook weinig verschil tussen de dames en heren. Dit is het waar we op uitkomen:
- Wees lief voor jezelf. Ondanks dat deze egoïstisch aanvoelt, komen we er achter dat echt uitreiken naar de ander pas kan als je zorgt voor jezelf.
- Leef nu. Stel niet uit wat je nu kunt doen. Of wilt doen. Voordeel is ook dat het altijd nu is. Het geeft vrijheid om het nu als nu te zien. De enige tijd waarin je echt leeft.
- Leef betekenisvol. Zorg dat het ertoe doet. We hoeven niet allemaal de gehele mensheid te redden. Maar een beetje het verschil maken kan ook voor één mens. Al ben je dat zelf.

Ineens heb ik vrede met mijn homo-kast. Al ligt ie nu bij het oud schroot. Hij was betekenisvol. Was lief voor anderen en stond in het hier en nu.

Op dit moment maakt hij plaats voor andere kasten. Boordevol ideeën en goede bedoelingen. En als er geen andere kast komt? Dan is er in ieder geval extra ruimte. Soms is dat het enige dat telt. Beetje ruimte geven.