Column Theo Krins |

Ademnood door vuurwerk!

De gemeente Gouda faciliteert dit jaar twaalf vrijwillig vuurwerkvrije (groen) zones.
In het belang van dierenwelzijn, natuurbehoud en het milieu is het niet toegestaan om in deze gebieden vuurwerk af te steken. De gemeente verzoekt de inwoners van Gouda om vuurwerk op andere locaties af te steken.

Met deze uitbreiding van vuurwerkvrije zones is Gouda weer een stap verder op weg naar een algeheel vuurwerkverbod. 

Vuurwerkverbod
Al jarenlang vraag ik via mijn column aandacht voor een vuurwerkverbod voor particulieren. De steun hiervoor neemt toe, maar het blijft een gevoelig onderwerp. 

Aan de ene kant zetten we ons in voor de natuur, willen we van het gas af, stimuleren we het gebruik van de fiets, zetten we ons in voor het terugdringen van het aantal (vervuilende) auto’s en streven we naar minder vliegbewegingen (hoewel...), maar vuurwerk wordt lang niet altijd in dit rijtje genoemd. Het is blijkbaar een soort verworven recht waar we niet graag afstand van doen.

Eerlijk gezegd vind ik het vuurwerk gedurende oud en nieuw best mooi om te zien en vind ik de knallen soms indrukwekkend. Maar naar mijn mening moeten we met elkaar onder ogen zien dat het in het kader van veiligheid, natuur & milieu en de overlast voor mens en dier, het niet meer gepast is om hier op deze wijze met elkaar mee door te gaan. Nog afgezien van de barbaarse werkomstandigheden waaronder het vuurwerk vaak wordt gemaakt.

Een goed compromis is volgens mij centraal vuurwerk door professionals op een beperkt aantal locaties, zoals bijvoorbeeld het terrein van GOUDasfalt. Als dit navolging krijgt in de rest van Nederland zetten we een goede stap richting milieu, veiligheid en overlast rond de jaarwisseling.

Kwelling
Ik schrok eerlijk gezegd van het bericht dat minstens 700.000 Nederlanders rond de jaarwisseling kampen met problemen aan hun luchtwegen. De luchtvervuiling als gevolg van het vuurwerk bezorgt hun benauwdheid, hoestbuien, kortademigheid of zelfs een longaanval.

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat bij 6 op de 10 mensen met astma of COPD vuurwerk leidt tot ademnood. Uit een peiling van het Longfonds blijkt dat bijna alle long patiënten tijdens de jaarwisseling noodgedwongen binnenblijven. Ze gebruiken daarnaast vaak preventief medicijnen. Zo’n 10 procent van de deelnemers aan de peiling gaven aan de eigen woning te ontvluchten en naar een vuurwerkvrij vakantiepark te gaan.

Instellen van vuurwerkvrije zones helpt om deze groep tegemoet te komen, maar het blijft dweilen met de kraan open, zolang het totale vuurwerk dat we afsteken niet of nauwelijks afneemt en de eerder genoemde gevolgen ook blijven voortduren.

Vervuiling van lucht en bodem
Om de twijfelaars rond het gebruik van vuurwerk extra munitie te geven om vanaf volgend jaar echt te gaan stoppen met het afsteken van vuurwerk vermeld ik ook nog wat feiten over de vervuiling.

Door het afsteken van vuurwerk komen zware metalen en chemische stoffen in lucht, bodem en grondwater terecht. In illegaal vuurwerk kunnen zelfs zeer schadelijke stoffen zitten, zoals cadmium en perchloraat. Daarom is illegaal vuurwerk gevaarlijker en schadelijker voor het milieu dan legaal vuurwerk!

Luchtvervuiling
Vuurwerk veroorzaakt luchtvervuiling. Op oudejaarsavond  - kort na middernacht - schieten de concentraties fijnstof omhoog. Vooral de eerste twee uur van het nieuwe jaar: dan zit er tientallen keren zoveel fijnstof in de lucht als normaal. Metingen rond de jaarwisseling laten zien dat er in steden meer fijnstof in de lucht zit dan daarbuiten.  
Het inademen van fijnstof is schadelijk voor je gezondheid. Vooral mensen met longproblemen of een zwakke gezondheid kunnen hier flink last van hebben.

Bodem- en watervervuiling
De schadelijke stoffen in onverbrande resten van vuurwerk en in de kleine stofdeeltjes, dalen neer en komen dan vooral in de bodem terecht. Het gaat dan om schadelijke zware metalen, zoals koper, barium, strontium en antimoon, en in het geval van illegaal vuurwerk mogelijk ook cadmium. Barium, antimoon en strontium zijn schadelijk voor de gezondheid van mens en dier. Koper is in hoge concentraties giftig voor dieren die in het water leven, en schadelijk voor planten.

Gaandeweg verplaatst de vervuiling zich naar het oppervlaktewater. Via deze weg levert vuurwerk een forse bijdrage aan de ophoping van zware metalen in het milieu. Die zware metalen kunnen niet worden afgebroken door biologische processen en blijven dus het milieu vervuilen. 

Voor koper worden de milieunormen in het water overschreden. Vuurwerk draagt daaraan bij: ongeveer 18% procent van al het koper in het oppervlaktewater komt uit vuurwerk.

Vuurwerkmanifest
Ik sluit af met het aandacht vragen voor het vuurwerkmanifest en ik ondersteun hun oproep om vuurwerk uitsluitend in handen te geven van professionals!

“Een te groot aantal mensen loopt letsel door vuurwerk op, tot aan amputaties van vingers, complete handen en blindheid toe. Wij zien in onze praktijk de persoonlijke en maatschappelijke ellende, veroorzaakt door consumentenvuurwerk. En wat te denken van angstige dieren? Katten, vogels en (hulp)honden hebben veel last van vuurwerkstress. Bovendien ontstaat door consumentenvuurwerk heel veel materiële schade aan de persoonlijke en publieke ruimte en gebouwen.

De verhouding is zoek tussen de huidige manier van Oud & Nieuw vieren met consumentenvuurwerk en de vele ongelukken die er het gevolg van zijn.
Daarom vinden wij dat vuurwerk uitsluitend in handen moet zijn van professionals. Met grote professionele vuurwerkshows kan iedereen genieten van vuurwerk, op een veilige manier. Wij pleiten ervoor dat uiterlijk 2020 er een verbod op consumentenvuurwerk komt.”

Op dit moment hebben 1.800 organisaties en 84.000 particulieren het manifest ondertekend (week 50 - 2019).
Steun je dit initiatief ook? Meld je dan aan via dit formulier!

Nieuwjaarswens
Ik wil iedereen bedanken die het afgelopen jaar mijn blog heeft gevolgd en in het bijzonder bedank ik degenen die af en toe of met enige regelmaat hierop hebben gereageerd. 

Voor nu wens ik jullie een veilige en gezellige jaarwisseling en een gezond en voorspoedig 2020!!

Reageren? Zie ook www.theokrins.blogspot.nl 

Theo Krins is fractievoorzitter van de ChristenUnie in Gouda en werkzaam als manager vermogensadvies bij verzekeringsmaatschappij Scildon, het voormalige Legal & General.