Irene Klein Haneveld kennen veel Gouwenaars als gedreven eigenaar van haar winkel Samma Bijbelshop, als bestuurslid SOG (Samenwerkende Ondernemers verenigingen Gouda) en wellicht minder bekend als ‘nachtburgemeester’. Irene is nu 4,5 jaar nachtburgemeester van Gouda. Ze bracht die functie zeker niet voor het voetlicht en ze stond ermee niet in de schijnwerpers. De meeste nachtburgemeesters zetten zich in voor een beter nachtleven, maar de Goudse heeft hier niet veel mee. Ze wilde liever een lichtje in het donker zijn voor mensen die dat nodig hebben.
Irene Klein Haneveld nam zaterdagmorgen afscheid als nachtburgemeester. En wel op Zotte Zaterdag (zaterdag 26 oktober), op haar verjaardag en tijdens presentatie boek ROUTE 777. Route 777: een boek van Maurits Tompot. De man die Irene op 28 maart 2015 ook benoemde tot nachtburgemeester.
Irene kiest bewust voor Zotte Zaterdag omdat zij niet alleen heeft meegewerkt aan dit concept, zelfs de bedenker is van de naam Zotte Zaterdag, maar Irene ook jarig is op 26 oktober. Bovendien neemt ze afscheid als nachtburgemeester met het uitblazen van kaarsjes op haar taart, wat niet wegneemt dat ze graag als een lichtje wil blijven schijnen.
Tweede nachtburgemeester
Krijgt Gouda een tweede nachtburgemeester? Jawel, als we de oproep van de 'Nachtburgemeester' op Twitter mogen geloven. "Wij wachten tot de nachtkaarsburgemeester definitief is uitgedoofd. In november presenteren wij de nieuwe nacht- en loco nachtburgemeester. Een man en een vrouw.
''Gouda is toe aan een heuse nachtburgemeester. Een persoon die gekozen is door de Gouwenaars. Een persoon die oog heeft voor de diverse samenleving die Gouda is. Een persoon, kortom, die een bindende rol vervult binnen onze, zo prachtige, stad! Doet u mee?", aldus de Nachtburgemeester op Twitter.
''Wilt u iemand nomineren voor het nachtburgemeesterschap?", zo gaat de oproep verder. ''Schroom niet en deel diens naam. De nieuwe nachtburgemeester van Gouda kan iedereen worden. Ongeacht uw gender, leeftijd oid. Het gaat erom dat u wordt gekozen door de meerderheid tijdens de verkiezing. Hierover later meer".
Citoyen! Dank voor de vele inzendingen en suggesties. We hebben voor de nieuwe nachtburgemeester van #Gouda zoveel inzendingen gekregen, dat we niet goed kunnen kiezen. De kandidaten zijn écht goed! 1/2
— Nachtburgemeester Gouda (@Nachtburgemees2) October 26, 2019
De jury heeft daarom besloten een Nachtcollege aan u voor te stellen bestaande uit (1) de nachtburgemeester (2) de loco-nachtburgemeester en (3) de nachtgriffier. Later meer............... #Gouda
— Nachtburgemeester Gouda (@Nachtburgemees2) October 26, 2019
Wie er achter de Nachtburgemeester zit(ten), is ons (nog) niet bekend. Wel is bij ons bekend dat vanmorgen nog een nachtburgemeester hadden. En wel in de persoon van Irene Klein Haneveld. Ze werd maart 2015 hiervoor voorgedragen en benoemd.
Irene Klein Haneveld
Irene Klein Haneveld werd en is daarmee Gouda’s eerste nachtburgemeester. En daarmee ook de eerste vrouwelijke nachtburgemeester van Nederland. De voordracht vond plaats tijdens het Earth Hour Candelight Concert op zaterdag 28 maart 2015 in de Sint Janskerk.
Het initiatief kwam van Maurits Tompot, voormalig koster van de Sint Janskerk. Tompot: ,,Bij het tweede Candelight Concert, dat in het teken staat van Earth Hour, hadden we kinderburgemeester Dieuwertje Kerkhoven uitgenodigd. In het kader van het licht en donker realiseerde ik me dat we in Gouda helemaal geen nachtburgemeester hebben. Dat kan toch niet? Voor een stad als Gouda? Daar moest dus snel verandering in komen.”
Haantje de voorste
Als initiatiefnemer kwam Tompot al snel uit bij Irene Klein Haneveld, al 47 jaar betrokken bij Bijbelshop Samma: ,,Irene was altijd al haantje de voorste als het gaat om het organiseren van Gouwe gospelconcerten. Ze was bereid een wakend oog te zijn en een lichtje te doen schijnen in het Goudse ondermaanse. Wat zij daarvoor gaat doen of laten, is aan de nachtburgemeester zelf. Het is een functie en taak die de nachtburgemeester zelf mag invullen. De enige voorwaarde die we stellen tijdens het functioneren, is de dresscode: zo zwart als de nacht”, grapte Tompot destijds.
Het kan en mag volgens Tompot louter een titel op papier zijn en blijven. Maar de nachtburgemeester mag ook een toonaangevende rol spelen in het nachtleven van de gemeente Gouda. ''In sommige steden raakt de 'functie' steeds meer geïnstitutionaliseerd; de alternatieve burgemeesters organiseren debatten, bemoeiden zich met gemeentelijk beleid en hebben een eigen website. Hij of zij moet ook in de rol groeien. Mag die functie van mijn part uitbuiten en/of verzilveren. Maar dat ligt helemaal aan de persoon zelf.”
Verdriet en leed
,,Ik ga me in ieder geval niet begeven in het Goudse nachtleven. Ik ga sowieso nooit uit. Dat ligt niet in mijn aard”, zo reageerde Klein Haneveld. ,,Maar ik ga wel proberen een lichtje te zijn voor mensen met verdriet en leed. Met bemoedigende en vrolijke klanken. Dat klankborden ligt in het verlengde van wat ik nu doe. Dus dat komt mooi uit. Ik de loop van de tijd ga ik hierop verder voortborduren…”
Voor hoe lang de nachtburgemeester wordt benoemd, is aan de daarvoor geroepen persoon. Tompot: ,,De nachtburgemeester kan voor het leven worden benoemd, zoals Jules Deelder in Rotterdam. Maar mag die erefunctie ook voor een kortere periode bekleden. Zeg een jaar. En daarna moet hij of zijn met een andere kandidaat komen en voordragen.” Irene doet het dus - uiteraard - op haar manier. Gouda wacht af op wellicht een tweede nachtburgemeester.
Regio
In onze regio kent alleen Woerden een nachtburgemeester. Op 28 mei 2011 werd Marcel Fokker, zanger en bandleider van Tiny Little Bigband, geïnstalleerd als nachtburgemeester van de gemeente Woerden. Fokker is initiatiefnemer van Jazzin' Woerden en nauw betrokken bij alle nachtelijke activiteiten binnen het oude centrum van deze stad.
Rotterdam benoemde in de jaren zeventig de schrijver en dichter Jules Deelder tot nachtburgemeester. Deelder kreeg deze titel omdat hij met initiatieven kwam om het avond- en nachtleven in de Maasstad een nieuwe impuls te geven. Een fietsenmaker noemde hem de nachtburgemeester van Rotterdam omdat hij hem elke nacht de straat op zag gaan. Daarmee was hij de eerste in Nederland die deze titel voerde.