Column Maurits Tompot |
Onze nachtburgermeester, Irene Klein Haneveld, vroeg me om wat te vertellen na het paasontbijt op de markt.
Het is de eerste keer dat er een praatje gehouden wordt op Tweede Paasdag. Om in dezelfde culturele golf te varen als Pieter Pourbus en Godfried Bomans, zou ik graag iets over de Lijkwade van Turijn vertellen. Ik ben geen expert op het gebied van lijkwades of van het relikwie van Turijn, maar ik hou van kosterlijke ontdekkingen en die wil ik graag delen.
Dank zij voortschrijdende technische ontwikkelingen kunnen wetenschappers tegenwoordig door DNA onderzoek, nanotechnolgie en met de expertise van NASA, nieuwe ontdekkingen doen. De algemene opinie rond de lijkwade van Turijn was dat een ‘meesterlijke’ vervalsing uit de late Middeleeuwen betrof.
Wetenschappers mochten een nieuw onderzoek doen naar de lijkwade en kwamen tot verrassende ontdekkingen. Voor mij als leek is het nog te begrijpen. Zo werd vroeger verondersteld dat misdadigers, die gekruisigd werden, de nagels door de handpalmen kregen gespijkerd. Na de opstanding toonde Jezus immers Zijn handen aan Thomas en de andere leerlingen. Op de lijkwade van Turijn is te zien dat bij deze gekruisigde, de littekens op de pols is afgedrukt. Klopt dat met de Bijbeltekst? Jazeker, in het Hebreeuws betekent jad namelijk ook arm. U kent de beweging die wij doen bij het woord ‘jatten’, uit het Jiddisch? We gebruiken de hand en de pols. In de Griekse grondtekst is het woord voor arm ook voorarm en daar hoort ook de pols bij, naar wij dachten.
Het DNA dat men vond op de lijkwade is nog interessanter. Natuurlijk is de wade in vele handen geweest door de eeuwen heen, maar het bloed moet van één persoon zijn geweest en was nog meetbaar. Een lijkwade is een doek, van ongeveer 1 bij 2 of 3 meter, die in het Midden Oosten doorgaans wordt gebruikt om lijken in te begraven. Hout was en is te duur en er werd dus vrijwel nooit in kisten begraven.
De Lijkwade van Turijn is één bij drie meter groot en hangt in de dom van Turijn. Op het doek staat de afbeelding van een man, waarvan vele, zoals de huidige paus, geloven dat het om Jezus Christus gaat. Door de wetenschap werd lang gedacht dat de afbeelding van Jezus’ gezicht op het bekende linnen doek pas geschilderd werd in de Middeleeuwen, dus een vervalsing was.
Na het laatste wetenschappelijk onderzoek beweren experts dat het om een afdruk van het gezicht van een gemartelde man gaat. Men ontdekte op het linnen doek minuscule bloeddeeltjes die volgens experts enkel kunnen komen van iemand die gefolterd werd. ‘De kleine deeltjes tonen aan dat het slachtoffer zwaar heeft afgezien’, aldus onderzoeker Elvio Carlino van het Institute of Crystallography in het Italiaanse Bari. ‘De gevonden deeltjes hebben een specifieke structuur en grootte’, voegt professor Giulio Fanti van de Universiteit van Padua hieraan toe. ‘Het bloed bevat grote hoeveelheden van de stoffen creatinine en ferritin. Deze stoffen worden vaak teruggevonden bij patiënten die gefolterd geweest zijn. Op basis hiervan kunnen we concluderen dat de man die in het doek gewikkeld werd een gewelddadige dood gestorven is’.
De lijkwade wordt bewaard in de Sint Jan de Doper kerk in Turijn, Italië. Wetenschappers, die het graf van Johannes de Doper hebben gevonden, zijn nu bezig om het DNA van het bloed van Jezus en Johannes de Doper te vergelijken. Ze waren achterneven. Ook wordt er gezocht naar andere familieleden van Jezus, die meer broers en zusters gehad heeft.
Stel nou dat wetenschappers ontdekken dat de lijkwade van Turijn van Jezus is en we alles geloven, wat er met Pasen is gebeurd, zouden we dan ontdekken wat Pasen voor ons zelf betekent?
Reageren? [email protected]
Maurits Tompot is sinds november 2017 voormalig koster van de Sint-Janskerk en sinds die tijd ereburger van de stad Gouda.
Beeldrechten: Maurits Tompot.